Σχεδιασμός Βιώσιμης Μόδας
Εισαγωγή
Καλώς ήρθατε στον Σχεδιασμό Βιώσιμης Μόδας! Αυτό το μάθημα έχει σχεδιαστεί φιλοδοξώντας να παράσχει στους/στις φοιτητές/-τριες και τους /τις επαγγελματίες σχεδιασμού βαθιά γνώση των αρχών της βιώσιμης μόδας, με ιδιαίτερη έμφαση στις πρακτικές της κυκλικής οικονομίας. Το μάθημα Σχεδιασμός Βιώσιμης Μόδας ευθυγραμμίζεται με τους τρεις πυλώνες του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους (ΝΕΜπ) – Βιωσιμότητα, Αισθητική και Συμπερίληψη.
Βιωσιμότητα: Το μάθημα δίνει έμφαση στις αρχές της κυκλικής οικονομίας, διδάσκοντας τους/τις φοιτητές/-τριες να χρησιμοποιούν βιώσιμα υλικά, φιλικές προς το περιβάλλον μεθόδους παραγωγής και να σχεδιάζουν με στόχο τη μακροβιότητα, την αρθρωτότητα και την αποσυναρμολόγηση. Αυτές οι πρακτικές ευθυγραμμίζονται με το όραμα του Bauhaus για την περιβαλλοντικά αναγεννητική μόδα.
Αισθητική: Οι φοιτητές/-τριες μαθαίνουν να εξισορροπούν τον βιώσιμο σχεδιασμό με την αισθητική δημιουργώντας ρούχα που δεν είναι μόνο φιλικά προς το περιβάλλον αλλά και κομψά και διαχρονικά υποστηρίζοντας τον στόχο του Bauhaus να συνδυάσει την ομορφιά με τη βιωσιμότητα.
Συμπερίληψη: Το μάθημα ασχολείται με τις ηθικές εφοδιαστικές αλυσίδες και τις δίκαιες εργασιακές πρακτικές διασφαλίζοντας ότι οι φοιτητές/-τριες και οι επαγγελματίες
κατανοούν πώς να δημιουργούν μόδα που σέβεται τόσο τους ανθρώπους όσο και τον πλανήτη εκφράζοντας τις αξίες του Bauhaus για συμπεριληπτικότητα.
Η ανάλυση αναγκών του Futures Designed εντόπισε ένα κενό σε δεξιότητες που σχετίζονται με τα βιώσιμα υλικά, τον κυκλικό σχεδιασμό και τις ηθικές διαδικασίες παραγωγής στη βιομηχανία της μόδας. Το παρόν μάθημα καλύπτει άμεσα αυτές τις ανάγκες παρέχοντας γνώσεις σχετικά με τις βιώσιμες ίνες, τις φιλικές προς το περιβάλλον τεχνικές βαφής και τις κυκλικές στρατηγικές μόδας διασφαλίζοντας ότι οι φοιτητές/-τριες διαθέτουν τα απαραίτητα εφόδια για να ηγηθούν της πράσινης μετάβασης της βιομηχανίας.
Επιπλέον, το μάθημα υποστηρίζει βασικούς Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) και ιδίως τους ακόλουθους:
ΣΒΑ 12: Υπεύθυνη Κατανάλωση και Παραγωγή προωθώντας τον βιώσιμο σχεδιασμό και τις μεθόδους παραγωγής.
ΣΒΑ 13: Δράση για το Κλίμα διδάσκοντας τους/τις φοιτητές/-τριες πώς να μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
ΣΒΑ 8: Αξιοπρεπής Εργασία και Οικονομική Ανάπτυξη δίνοντας έμφαση στα ηθικά πρότυπα εργασίας.
Το μάθημα αυτό, ενσωματώνοντας την ανάλυση αναγκών του Futures Designed με το όραμα του Νέου Ευρωπαϊκού Μπάουχαους, εφοδιάζει τους/τις φοιτητές/-τριες με γνώσεις και δεξιότητες που θα τους/τις βοηθήσουν να καινοτομήσουν στον τομέα της βιώσιμης μόδας και να προωθήσουν ουσιαστικές αλλαγές στον κλάδο. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν και ας ανακαλύψουμε τι μας περιμένει!
Index
Ενότητα 1: Εισαγωγή στον Σχεδιασμό Βιώσιμης Μόδας
Επισκόπηση: Αυτή η ενότητα παρέχει μια θεμελιώδη κατανόηση της βιωσιμότητας στο πλαίσιο της μόδας. Διερευνά τον ορισμό και τις αρχές της βιώσιμης μόδας εξετάζοντας τη σημασία της στην αντιμετώπιση περιβαλλοντικών και κοινωνικών προκλήσεων. Οι φοιτητές/-τριες θα παρακολουθήσουν την ιστορία και την εξέλιξη της βιώσιμης μόδας μαθαίνοντας πώς προέκυψε το κίνημα ως απάντηση στις αρνητικές συνέπειες των παραδοσιακών πρακτικών της μόδας. Θα συζητηθούν βασικές προκλήσεις βιωσιμότητας στον κλάδο, όπως η εξάντληση των πόρων, η ρύπανση, τα απόβλητα, η εργασιακή εκμετάλλευση και η ανάγκη για διαφάνεια στις αλυσίδες εφοδιασμού, ώστε να δημιουργηθεί το υπόβαθρο για τη βαθύτερη διερεύνηση λύσεων και καινοτομιών.
Βασικά Θέματα
1.1 Επισκόπηση της Βιωσιμότητας στη Μόδα
1.2 Ιστορία και Εξέλιξη της Βιώσιμης Μόδας
1.3 Βασικές Προκλήσεις για τη Βιωσιμότητα στη Βιομηχανία της Μόδας
Στόχοι
- Ανάλυση και αξιολόγηση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιπτώσεων της μόδας·
- Ανάλυση της ιστορικής εξέλιξης της βιώσιμης μόδας·
- Προσδιορισμός και αξιολόγηση των βασικών προκλήσεων βιωσιμότητας στη βιομηχανία της μόδας.
Απαιτούμενο Υλικό Ανάγνωσης
- Chain, E. (2022) British Vogue: 16 Things Everyone Should Know About Sustainable Fashion. Διαθέσιμο στο: www.vogue.co.uk/fashion/article/sustainable-fashion#:~:text=What%20does%20sustainable%20fashion%20mean?%20What
- Geneva Environment Network (2024) Environmental Sustainability in the Fashion Industry. Διαθέσιμο στο: www.genevaenvironmentnetwork.org/resources/updates/sustainable-fashion/#scroll-nav__7
- Change Oracle. (2021) 10 Reasons Why Patagonia Is the World’s Most Responsible Company. Διαθέσιμο στο: www.changeoracle.com/2021/09/10/10-reasons-why-patagonia-is-worlds-most/
- Exposing the secrets of Sustainable Fashion (Marketplace): https://youtu.be/UpwSrWlKGyg?si=11o0kjYPb5TN-QoU
Δραστηριότητα
Κουίζ: Επιλέξτε τις σωστές απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτήν την ενότητα.
Ενότητα 2: Βιώσιμα Υλικά
Επισκόπηση: Αυτή η ενότητα εισάγει τους/τις φοιτητές/-τριες σε ένα ευρύ φάσμα βιώσιμων υλικών και καινοτόμων υφασμάτων που χρησιμοποιούνται στον σχεδιασμό μόδας. Επικεντρώνεται στην κατανόηση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου αυτών των υλικών, ενώ παράλληλα αναδεικνύει τα πλεονεκτήματά τους έναντι των συμβατικών επιλογών. Οι φοιτητές/-τριες θα ασχοληθούν με φυσικές ίνες όπως το βιολογικό βαμβάκι και το μαλλί εμβαθύνοντας στην καλλιέργεια, τις μεθόδους επεξεργασίας και τα οικολογικά τους οφέλη. Η ενότητα εξετάζει επίσης καινοτόμα βιώσιμα υλικά όπως το δέρμα από μανιτάρια, τα ανακυκλωμένα υφάσματα και τα βιοδιασπώμενα υφάσματα, παρέχοντας μια εις βάθος ανάλυση των διαδικασιών παραγωγής τους και των πιθανών εφαρμογών τους στη βιώσιμη μόδα. Έτσι, οι φοιτητές/-τριες θα αποκτήσουν μια ολοκληρωμένη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η καινοτομία των υλικών οδηγεί στη βιωσιμότητα στη βιομηχανία της μόδας.
Βασικά Θέματα
2.1 Υλικά και Βιωσιμότητα
2.2 Βιώσιμες Ίνες και Υφάσματα
2.3 Οργανικές Ίνες
2.4 Εναλλακτικά Υλικά
Στόχοι
- Προσδιορισμός και διαφοροποίηση των βιώσιμων και συμβατικών υλικών στη μόδα
- Αξιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων διαφόρων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων
- Ανάλυση των διαδικασιών παραγωγής και των εφαρμογών καινοτόμων υλικών
Απαιτούμενο Υλικό Ανάγνωσης
- Keellabs (2024) Harnessing the power of the ocean to create materials. Διαθέσιμο στο: www.keellabs.com
- Ananas Anam (2017) Ananas Anam: The pioneers of Innovative Natural Textiles from Waste Pineapple Leaves. Διαθέσιμο στο: www.ananas-anam.com/about-us/
- QWSTION International GmbH (2024) Bananatex®: A Textile Revolution. Διαθέσιμο στο: www.bananatex.info
- Murray, S. (2016) NRDC: Fixing the Fashion Industry. Διαθέσιμο στο: www.nrdc.org/stories/fixing-fashion-industry
- Nooteboom Textiles (2024) What Does GOT Stand For? Διαθέσιμο στο: www.nooteboomtextiles.com/pages/gots-global-organic-textile-standard
- Stella McCartney YouTube (2021) Stella McCartney and Bolt Threads: The World’s First Mylo™️ Vegan Mushroom Leather: https://youtu.be/AAyy8v_5Ox8?si=H6A5lp8lSusJ8IRH
Δραστηριότητα
Κουίζ: Επιλέξτε τις σωστές απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτήν την ενότητα.
Ενότητα 3: Οικολογικές Τεχνικές Βαφής και Εκτύπωσης
Επισκόπηση: Αυτή η ενότητα επικεντρώνεται σε βιώσιμες τεχνικές βαφής και εκτύπωσης που δίνουν προτεραιότητα στην περιβαλλοντική ευθύνη και ελαχιστοποιούν την οικολογική ζημία. Οι φοιτητές/-τριες θα εξερευνήσουν τόσο παραδοσιακές όσο και σύγχρονες προσεγγίσεις, όπως: Τεχνικές Φυσικής Βαφής, Βαφές Χαμηλής Περιεκτικότητας σε Νερό και Ψηφιακή Εκτύπωση Κλωστοϋφαντουργικών Προϊόντων. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος, οι φοιτητές/-τριες θα εξετάσουν τα περιβαλλοντικά οφέλη αυτών των τεχνικών συγκρίνοντάς τες με τις συμβατικές μεθόδους βαφής και εκτύπωσης. Αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση δίνει έμφαση στις πρακτικές οικολογικής συνείδησης στην κλωστοϋφαντουργία.
Βασικά Θέματα
3.1 Περιβαλλοντικά Οφέλη από τις Οικολογικές Τεχνικές Βαφής και Εκτύπωσης.
3.2 Φυσικές Βαφές, Βαφές Χαμηλής Περιεκτικότητας σε Νερό και Ψηφιακή Εκτύπωση.
Στόχοι
- Εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών βαφής·
- Αξιοποίηση ψηφιακής εκτύπωσης κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων·
- Κριτική σύγκριση των οικολογικών πλεονεκτημάτων των βιώσιμων μεθόδων βαφής και εκτύπωσης με τις συμβατικές πρακτικές.
Απαιτούμενο Υλικό Ανάγνωσης
- Manufacture3D (2024) How Adidas is leveraging 3D Printing in the Footwear Industry. Διαθέσιμο στο: www.manufactur3dmag.com/how-adidas-is-leveraging-3d-printing-in-the-footwear-industry/
- Medium (2023) Smart Textiles: The Next Frontier in Fashion Design. Διαθέσιμο στο:www.medium.com/@Geniemode/smart-textiles-the-next-frontier-in-fashion-design-e85e0afdf483
- Rethinking the Future. (2022) Eco-Friendly Fashion: How Sustainable Clothing Printing is Changing the Industry. Διαθέσιμο στο: www.re-thinkingthefuture.com/technologies/gp1957-eco-friendly-fashion-how-sustainable-clothing-printing-is-changing-the-industry/
- Stella McCartney YouTube (2021) Stella McCartney and Bolt Threads: The World’s First Mylo™️ Vegan Mushroom Leather: https://youtu.be/AAyy8v_5Ox8?si=H6A5lp8lSusJ8IRH
- Fisher, E. (2024) Eileen Fisher. Διαθέσιμο στο: www.eileenfisher.com/a-sustainable-life/first-life.html
- Euronews Next (2017) Dyed without waste – developing a process to save water in the textile industry. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=BHiSlnq9Kaw
- Victoria & Albert Museum (2015) How Was it Made? Indigo Dyeing. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=hes05oYzd6c
- Dann, TA (2021) How to make eco print on fabric | Tutorial. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=oW618–w918&t=4s
Δραστηριότητα
Κουίζ: Επιλέξτε τις σωστές απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτήν την ενότητα.
Ενότητα 4: Κυκλική Μόδα - Σχεδιασμός για Μακροβιότητα και Επαναχρησιμοποίηση
Επισκόπηση: Αυτή η ενότητα εξετάζει την Κυκλική Μόδα και τις βασικές αρχές της κυκλικής οικονομίας. Εστιάζει στις προσπάθειες της βιομηχανίας μόδας να δημιουργήσει ένα σύστημα κλειστού βρόχου (κύκλου) στο οποίο τα ρούχα, τα αξεσουάρ και τα υφάσματα σχεδιάζονται, παράγονται, καταναλώνονται και στη συνέχεια επανεισάγονται στον κύκλο, με αποτέλεσμα να ελαχιστοποιούνται τα απόβλητα και η ρύπανση.
Τα βασικά θέματα περιλαμβάνουν το Κυκλικό Μοντέλο Μόδας, τον Κύκλο Ζωής ενός Προϊόντος, καθώς και στρατηγικές που μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και παρατείνουν τον κύκλο ζωής των ενδυμάτων, όπως ο σχεδιασμός ανθεκτικών, ευέλικτων και διαχρονικών κομματιών που προορίζονται να φορεθούν για πολλά χρόνια.
Βασικά Θέματα
4.1 Κυκλική Μόδα
4.2 Βασικές Αρχές της Κυκλικής Οικονομίας
4.3 Συστήματα Kλειστού Bρόχου
4.4 Σχεδιασμός Ανθεκτικών και Προσαρμόσιμων Ενδυμάτων
Στόχοι
- Κατανόηση και διατύπωση των βασικών εννοιών που διέπουν τα κυκλικά συστήματα στη μόδα·
- Ανάλυση του κύκλου ζωής ενός προϊόντος στη μόδα·
- Εφαρμογή στρατηγικών για τη δημιουργία ανθεκτικών, ευέλικτων και διαχρονικών ενδυμάτων που παρατείνουν τον κύκλο ζωής τους, σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής μόδας.
Απαιτούμενο Υλικό Ανάγνωσης
- Bajekal, N. (2023) TIME: Stella McCartney on Wanting to Make Fashion More Sustainable. Διαθέσιμο στο: www.time.com/6302562/stella-mccartney-sustainability-interview-lvmh/
- Circular.Fashion (2019) CIRCULAR DESIGN KIT Design strategies for material cyclability and longevity. Διαθέσιμο στο: www.circular.fashion/downloads/2021_circular.fashion_circular_design_kit.pdf
- Sustainable Fashion Forum. (2024) What is Circular Fashion? Διαθέσιμο στο: www.thesustainablefashionforum.com/pages/what-is-circular-fashion
- European Commission (2024) EU Strategy for Sustainable and Circular Textiles. Διαθέσιμο στο: Textiles strategy – European Commission
- Ellen Macarthur Foundation (2024) Redesigning the Future of Fashion. Διαθέσιμο στο: www.ellenmacarthurfoundation.org/topics/fashion/overview
- Bajekal, N. (2023) TIME: Stella McCartney on Wanting to Make Fashion More Sustainable. Διαθέσιμο στο: www.time.com/6302562/stella-mccartney-sustainability-interview-lvmh/
- Patagonia (2020) Recrafted | These Are Clothes Made from Other Clothes. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=aBpSziExmA8
- Samatvam Academy (2016) Patagonia: The Sustainability Champions. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=bB8ZWOKoygY
Δραστηριότητα
Κουίζ: Επιλέξτε τις σωστές απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτήν την ενότητα.
Ενότητα 5: Σχεδιασμός για Αποσυναρμολόγηση
Επισκόπηση: Η ενότητα αυτή εξετάζει: (α) τον τρόπο σχεδιασμού ενδυμάτων που μπορούν εύκολα να αποσυναρμολογηθούν για ανακύκλωση ή επαναχρησιμοποίηση διευκολύνοντας την κυκλική οικονομία στη μόδα· (β) τεχνικές για τη δημιουργία ενδυμάτων με μέρη που μπορούν εύκολα να διαχωριστούν· (γ) την επιλογή υλικών που διευκολύνουν την αποσυναρμολόγηση και την ανακύκλωση· (δ) τον σχεδιασμό μη-μόνιμων κουμπωμάτων που επιτρέπουν την εύκολη αποσυναρμολόγηση του ενδύματος και (ε) στρατηγικές για τον σχεδιασμό της φάσης του τέλους του κύκλου ζωής των ενδυμάτων διασφαλίζοντας ότι μπορούν να ανακυκλωθούν ή να επαναχρησιμοποιηθούν.
Βασικά Θέματα
5.1 Σχεδιασμός για Αποσυναρμολόγηση στη Μόδα
5.2 Τεχνικές Δημιουργίας Αποσυναρμολογούμενων Ενδυμάτων
5.3 Αρθρωτός Σχεδιασμός στη Μόδα
Στόχοι
- Κατανόηση και εφαρμογή των Βασικών Αρχών και Στρατηγικών που χρησιμοποιούνται στον Σχεδιασμό για Αποσυναρμολόγηση·
- Προσδιορισμός και χρήση υλικών που υποστηρίζουν την εύκολη αποσυναρμολόγηση και ανακύκλωση ενισχύοντας τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης του ενδύματος·
- Εφαρμογή του Αρθρωτού Σχεδιασμού σε συλλογές μόδας.
Απαιτούμενο Υλικό Ανάγνωσης
- Anastas, P.J. and Zimmerman, J.B (2003) Design of Through the 12 Principles of Green Engineering. Environmental Science and Technology. Διαθέσιμο στο: www.pubs.acs.org/doi/pdf/10.1021/es032373g
- Clarke, R. (2021) M. Magazine: Design for Disassembly. Διαθέσιμο στο: www.molteni.it/magazine/en/article/design-for-disassembly
- Cotton Incorporated (2024) Renewing Denim with Purpose. Διαθέσιμο στο: www.bluejeansgogreen.org/about-us/
- Designers.Org (2024) Design Award Winne. Awarded for Good: Fu Zhih-Chi. Διαθέσιμο στο: www.designers.org/design.php?ID=61414
- Flavialarocca (2024) Introducing the Modular Concept. Διαθέσιμο στο: www.flavialarocca.com
- Hertantyos, S. (2024) 14 Textile recycling companies Pushing for Circularity in Fashion. Διαθέσιμο στο: www.consciousfashion.co/guides/textile-recycling-companies
- Marfa Stance (2024) Make It Modular: Reversible. Buildable. Adaptable. Διαθέσιμο στο: www.marfastance.com/pages/make-it-modular
- Resortecs (2022) Innovative Threads and Disassembly for Efficient Textile Waste Management.. Διαθέσιμο στο: www.resortecs.com
- Mome Budapest (2024). Material Design for Disassembly. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=2d58g6-15_4
- Portwest (2022) Red Dot Award Winner 2022 Design Concept – Ultimate Modular Work Trouser. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=53R05F9MXA4
Δραστηριότητα
Κουίζ: Επιλέξτε τις σωστές απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτήν την ενότητα.
Ενότητα 6: Εφοδιαστικές Αλυσίδες Ηθικής Μόδας
Επισκόπηση: Η ενότητα αυτή εστιάζει στη δημιουργία και διατήρηση ηθικών εφοδιαστικών αλυσίδων στη βιομηχανία της μόδας εξασφαλίζοντας δίκαιες εργασιακές πρακτικές και διαφάνεια από τις πρώτες ύλες έως τα τελικά προϊόντα. Αυτό περιλαμβάνει τις Δίκαιες Εργασιακές Πρακτικές και την κατανόηση και εφαρμογή δεοντολογικών εργασιακών προτύπων. Ακόμη, περιλαμβάνει μια μελέτη πιστοποιήσεων, όπως το Δίκαιο Εμπόριο και το GOTS, των κριτηρίων τους και του τρόπου επίτευξής τους.
Βασικά Θέματα
6.1 Τι είναι η Ηθική Μόδα;
6.2 Δημιουργία και Διαχείριση Ηθικών Εφοδιαστικών Αλυσίδων
6.3 Δίκαιες Εργασιακές Πρακτικές και Πιστοποιήσεις
Στόχοι
- Αξιολόγηση ηθικών εφοδιαστικών αλυσίδων·
- Εφαρμογή δίκαιων εργασιακών πρακτικών·
- Κατανόηση και εφαρμογή προτύπων πιστοποίησης.
Απαιτούμενο Υλικό Ανάγνωσης
- Hakansson, E. (2022). Total Ethics Fashion: Bringing the Planet, People and Animals Together. Collective Fashion Justice. Διαθέσιμο στο: www.collectivefashionjustice.org/articles/total-ethics-fashion
- Fair Labor (2024) The Fair Labor Association Promotes Human Rights at work. Fair Labor Association. Διαθέσιμο στο: www.fairlabor.org
- Fashion AI Insights (2023) Decoding Ethical Fashion: A Guide to Certifications. Διαθέσιμο στο: www.youtube.com/watch?v=KkZ9VTaG9Xg&t=630s
Προτεινόμενο Υλικό Ανάγνωσης
- Social Accountability International (2024) SA8000® Standard. Διαθέσιμο στο: www.sa-intl.org/programs/sa8000/
- Arengo, E. (2019) Future of Fashion: Worker-Led Strategies for Corporate Accountability in the Global Apparel Industry. International Labor Rights Forum. Διαθέσιμο στο: www.laborrights.org/sites/default/files/publications/Future_of_Fashion_ILRF.pdf
Δραστηριότητα
Κουίζ: Επιλέξτε τις σωστές απαντήσεις σε ερωτήσεις που σχετίζονται με αυτήν την ενότητα.
Τελικό Τεστ
Το τεστ αυτό αξιολογεί τη γνώση και την κατανόηση της ύλης που καλύφθηκε κατά τη διάρκεια του μαθήματος.
